ผู้เขียนโดย: นายชุมพลภัทร์ คงธนจารุอนันต์
แม่โจ้โพลล์ ภายใต้ ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและพยากรณ์ทางการเกษตร ได้สำรวจความคิดเห็นของเกษตรกรชาวสวนลำไย จำนวน 565 ตัวอย่าง (จังหวัด เชียงใหม่ ลำพูน และเชียงราย) ระหว่างวันที่ 20-29 กันยายน 2563 ในหัวข้อ “ชาวสวนลำไยต่อความมั่นคงทางอาชีพ” โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสอบถามชาวสวนลำไยเกี่ยวกับความคิดเห็นต่อความมั่นคงของการประกอบอาชีพทำสวนลำไยในปัจจุบัน
สรุปผลได้ดังนี้
จากการสอบถามถึงการประกอบอาชีพการทำสวนลำไย พบว่า ส่วนใหญ่ ร้อยละ 73.04 สืบทอดอาชีพจากครอบครัว รองลงมา ร้อยละ 14.82 ซื้อสวนลำไยจากเจ้าของเดิม มีเพียงร้อยละ 12.14 เท่านั้น ที่เริ่มอาชีพการทำสวนลำไยใหม่ เมื่อสอบถามถึงความพึงพอใจต่อราคาลำไยในปีนี้ พบว่า ชาวสวนลำไย ร้อยละ 49.38 พอใจในระดับปานกลาง รองลงมา ร้อยละ 41.24 พอใจในระดับ มาก ร้อยละ 7.96 พอใจในระดับ น้อย และร้อยละ 1.42 ไม่พึงพอใจราคาลำไยในปีนี้เลย
จากการสอบถามความคิดเห็นของเกษตรกรต่อราคาลำไยที่ได้รับผลกระทบจากการระบาดของ โควิด -19 พบว่า ร้อยละ 41.67 เห็นว่า การระบาดของโควิด – 19 ไม่ส่งผลต่อราคาลำไย รองลงมา ร้อยละ 34.57 เห็นว่าการระบาดของโควิด – 19 ส่งผลต่อราคาลำไยในระดับ ปานกลาง ร้อยละ 16.31 เห็นว่าการระบาดของโควิด – 19 ส่งผลต่อราคาลำไยในระดับ น้อย และร้อยละ 7.45 เห็นว่าการระบาดของโควิด – 19 ส่งผลต่อราคาลำไยในระดับมาก
ด้านการสอบถามสาเหตุของราคาลำไยที่มักจะมีราคาถูกกว่าผลไม้ชนิดอื่นนั้น ชาวสวนลำไย ร้อยละ 36.31 เห็นว่า สาเหตุเกิดจากมีเกษตรกรที่ประกอบอาชีพชาวสวนลำไยจำนวนมาก รองลงมา ร้อยละ 27.66 เห็นว่า สาเหตุเกิดจากขาดช่องทางการจำหน่ายที่เพียงพอต่อปริมาณผลผลิตลำไย ร้อยละ 24.50 สาเหตุจากการกดราคาจากพ่อค้าคนกลางและร้อยละ 11.53 เห็นว่าสาเหตุจากปัญหาผลผลิตไม่ได้ตามมาตรฐาน และเมื่อสอบถามถึงโอกาสในการสร้างรายได้จากการประกอบอาชีพชาวสวนลำไยในอนาคต พบว่า ร้อยละ 59.01 เห็นว่ามีโอกาสสร้างรายได้ในอนาคต และร้อยละ 40.99 เห็นว่า ไม่มีโอกาส และจากการสอบถามเกษตรกรว่าจะประกอบอาชีพทำสวนลำไยต่อไปหรือไม่ในอนาคต พบว่า ส่วนใหญ่ร้อยละ 98.94 ยังคงจะประกอบอาชีพทำสวนลำไยต่อไป มีเพียงร้อยละ 1.06 เท่านั้น ที่ไม่ต้องการประกอบอาชีพดังกล่าวแล้ว
จากผลการสำรวจข้อมูลของเกษตรกรชาวสวนลำไยจะเห็นได้ว่า ถึงแม้ปัญหาการระบาดของ โควิด – 19 จะกระทบไปในหลายภาคส่วนของประเทศไทย แต่กลับพบว่าปัญหาดังกล่าวไม่เป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อทิศทางราคาลำไยมากนัก เนื่องจากราคาลำไยในแต่ละปีมักจะมีปัจจัยหลายๆส่วนที่เป็นตัวกำหนดทิศทางราคาลำไยมากกว่า เช่น ปริมาณของผลผลิตลำไยในแต่ละปี การกำหนดราคาจากพ่อค้า
คนกลางหรือผู้ส่งออก สภาพดินฟ้าอากาศที่ส่งผลโดยตรงต่อคุณภาพลำไยในแต่ละปี ซึ่งปัจจัยเหล่านี้เป็นตัวหนุนนำทิศทางราคาลำไยทั้งสิ้น แต่อย่างไรก็ตามผลการสำรวจนี้ เห็นได้ว่าเกษตรกรชาวสวนลำไย ก็ยังคงเดินหน้าประกอบอาชีพการทำสวนลำไยต่อไป เหตุผลหนึ่งที่สำคัญคงเป็นเพราะอาชีพนี้เป็นอาชีพที่สืบทอดจากครอบครัวถึงแม้ว่าในบางปีราคาของผลผลิตจะไม่ได้เป็นไปตามที่คาดหวังก็ตาม